ÔNG NGÔ Đ̀NH DIỆM CÓ MỘT NỮ T̀NH-NHÂN

 

I

Trung tướng CIA Edward Geary Lansdale

 

          Edward Geary Lansdale (1908-1987) đă thực sự trở thành một huyền thoại ngay trong sinh thời của ḿnh. 

          Sau thời gian phục vụ xuất sắc tại Âu Châu trong Đệ Nhị Thế Chiến, trung tá Lansdale được phái đến Phi Luật Tân, làm Trưởng Khối T́nh Báo, với nhiệm vụ chính là tái lập các cơ quan an ninh cho nước này.  Năm 1950, Lansdale đă giúp Phi Luật Tân đánh dẹp được phong trào Huk do cộng sản cầm đầu, và tiếp theo là giúp cho ứng cử viên Ramon Magsaysay đắc cử, trở thành vị tổng thống được xem là được dân nhân Phi Luật Tân ngưỡng mộ nhất từ trước đến nay.  Năm 1954, đại tá Lansdale được phái qua Việt Nam để giúp Thủ Tướng Ngô Đ́nh Diệm ổn định t́nh h́nh và củng cố chính quyền, trong chiều hướng tái diễn chương tŕnh chống cộng sản khuynh đảo, tích cực giúp Thủ Tướng Diệm trong cuộc “trưng cầu dân ư” để trở thành Tổng Thống, rồi phát huy các thành tựu của chính phủ của Tổng Thống Diệm, tương tự như việc làm mà ông đă thành công mỹ măn ở Phi Luật Tân.

          Trong cuốn “Những Biến Cố Lớn trong 30 Năm Chiến Tranh tại Việt Nam 1945-1975” (trang 23), tiến sĩ Nguyễn Đ́nh Tuyến viết:

          “Ngày 1 tháng 6 năm 1954 (25 ngày trước ngày ông Ngô Đ́nh Diệm về nước nhậm chức Thủ Tướng), đại tá Lansdale đến Saigon đảm nhận chức vụ quân sự “Phụ Tá Tùy Viên Không Lực của Ṭa Đại Sứ Mỹ” nhưng sự thực là Giám Đốc Cơ Quan T́nh Báo CIA ở Việt Nam, có nhiệm vụ tổ chức các cơ sở bí mật về chính trị và tâm lư để đánh đổ Cộng Sản.

          Sau Hiệp Định Genève, Lansdale là người góp phần chịu trách nhiệm về hiện t́nh Việt Nam.  Từ 1954 đến 1956, Lansdale là cố vấn của Tổng Thống Diệm, giúp ông Diệm củng cố quyền hành.”

          Vào những ngày cuối cùng, trung tướng (Major General) Lansdale vẫn chống lại ư đồ lật đổ Tổng Thống Diệm.

          Lansdale được tiểu thuyết hóa trong các tác phẩm nổi tiếng quốc tế “The Quiet American (Người Mỹ Thầm Lặng)” của Graham Greene, “The Ugly American (Người Mỹ Xấu Xí)” của William Lederer và Eugene Burdick, và “Le Mal Jaune (Cái Họa Da Vàng) (?)” của Jean Lartéguy. 

Thiếu tướng Lansdale về hưu năm 1968, viết xong cuốn sách kể chuyện đời ḿnh vào năm 1971 và giao cho nhà Harper & Row ở San Francisco xuất bản vào năm 1972 tác phẩm duy nhất của ông “In the Midst of Wars (Giữa Ḷng các Cuộc Chiến), An American’s Mission to Southeast Asia (Sứ Mạng của một Người Mỹ tại Đông Nam Á)”  với lời phi lộ nồng nàn của William E. Colby, Giám Đốc Cục T́nh Báo Trung Ương (CIA) Hoa Kỳ, và lời giới thiệu nhiệt t́nh của Cecil B. Currey, giáo sư sử học tại trường Đại Học South Florida.

          Trong bài giới thiệu cuốn “In the Midst of Wars” của Lansdale (các trang xi-xii), giáo sư Cécil B. Currey viết: “CIA phái Lansdale qua Việt Nam vào năm 1954 để thực hiện hai điều: dùng bất cứ phương tiện nào có được để làm suy yếu chính phủ mới thành lập của Hồ Chí Minh ở Miền Bắc, và gia tăng sức mạnh của chính phủ Ngô Đ́nh Diệm ở Miền Nam...  Chỉ sau ba tuần tiếp xúc với nhau, Thủ Tướng Diệm đă ngỏ ư mời Lansdale vào ở hẳn trong Dinh Độc Lập với ḿnh (nhưng Lansdale không chịu)...  Lansdale nhanh chóng qua Hoa Thịnh Đốn đánh trống thổi kèn xin yểm trợ thêm cho chính phủ c̣n non trẻ của Diệm...  (Tổng Thống Eisenhower đă dành cho Tổng Thống Diệm một cuộc tiếp đón vô cùng long trọng).  Lansdale giúp Diệm khai triển một quốc gia gần như thành công trong việc trở thành một xứ sở ổn định...”

Tóm tắt các lời phê b́nh:

“Tác giả Lansdale đă rất thành thật khi viết cuốn sách này, một tác phẩm cần phải đọc để biết về những ǵ đă xảy ra tại Việt Nam trong thời gian từ 1954 đền 1960.  Trong đó có những điều xác thực và tích cực về Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm.  Cuốn sách này kể lại sự thật về Ngô Đ́nh Diệm, do một người biết rơ ông Diệm nhất, v́ Lansdale đă giữ vai tṛ cố vấn chính trị đồng thời là người bạn thân nhất của ông Diệm.  Cuốn sách này là bản báo cáo trực tiếp (một cuốn hồi kư) của một người thật sự có mặt tại chỗ, và chứng kiền mỗi một thử thách đă xảy ra.  Đó là một cuốn sách giá trị, v́ Lansdale đă viết lại đoạn lịch sử mà chính ḿnh đă kinh qua...”

 

II

Ông Ngô Đ́nh Diệm có một nữ t́nh nhân

 

          Ông Vơ Văn Sáu, chủ nhiệm kiêm chủ bút tạp chí “Góp Gió” xuất bản tại Kent, Washington, có gửi cho tôi bản chụp sao của:

*trang b́a trước của một cuốn sách nhan đề “Tôi Làm Quân Sư cho Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm”, hồi kư, của Tướng E.G. Lansdale, bản dịch sang Việt ngữ của L.T., với “một tấm h́nh lịch sử: TT Diệm và Tướng Dương Văn Minh vừa chiến thắng B́nh Xuyên trở về (ngày 6-1-1955)”;

*một trang sau trong ruột cuốn sách ấy, ghi “Tác Phẩm Tôi Làm Quân Sư cho T. Thống Ngô Đ́nh Diệm được dịch sang Việt ngữ xong ngày 25-12-1972 tại Saigon Việt Nam”;

*trang 252 (trang chẵn) với header (tên sách ở trên đầu trang) là “E.G.Lansdale” và trang 253 (trang lẻ) với header “Một Phù Thủy...” (tức là cuốn sách ấy, hoặc chương sách ấy, có một tên phụ là “Một Phù Thủy... E.G.Lansdale”);

*ở trang 252 có một đoạn như sau:

“Ngoài Dalat, một nơi nghỉ ngơi khác của ông Diệm là tại nhà ông ở Huế nơi bà cụ thân sinh và người em út đang sống.  Nhưng sau những lần ra thăm Huế trở về Saigon ông Diệm cũng mệt mỏi như ở Dalat.  Tôi đoán rằng những chuyện gia đ́nh và vấn đề chính trị địa phương đă chiếm hết th́ giờ nghỉ ngơi của ông.  Một lần, tôi đă xúi ông Tổng Thống độc thân này t́m gặp người yêu ngày xưa của ông lúc đó vẫn chưa lấy chồng, và theo tục địa phương đưa bà ta đi dạo sông Hương rồi đánh đàn cho bà ta nghe – ông Diệm cho biết từ hồi niên thiếu đến nay ông không chơi đàn.  Khi ở Huế trở về, vị Tổng Thống hay xấu hổ này đă thú nhận với tôi rằng đến phút chót ông không đủ can đảm làm việc ấy, chắc chắn tại v́ ông chỉ là một chàng Lothario hạng xoàng.  (Lothario là vai một chàng hay tán gái trong vở kịch The Fair Benitent của Nicholas Rowe năm 1703).”

 

III

Tôi Đi T́m Sự Thật

 

Với sự dè dặt thường lệ, tôi nghĩ biết đâu có kẻ “phịa” ra chuyện này để “bôi bẩn” h́nh ảnh độc thân (chỉ lo đại sự cho quốc dân, nên không nghĩ đến t́nh cảm và hạnh phúc riêng tư của bản-thân ḿnh) của cố Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm, nên tôi đă t́m trong các thư viện và các nhà phát hành sách của Mỹ, nhưng không t́m thấy cuốn nào có tên tương đương với nghĩa tiếng Việt “Tôi Làm Quân Sư cho Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm”, và đă t́m ra được cuốn sách duy nhất của ông Edward Geary Lansdale, như đă nói đến ở Phần I trên kia.  

 

 

 

Cuốn sách này được Trường Đại Học Fordham ở New York tái bản vào năm 1991.

Trong ấn bản lần thứ hai này, tôi đọc thấy:

*Ở các trang 361-62, thuộc Chương 19 – “Last Days in Vietnam (Những Ngày Cuối Cùng ở Việt Nam)”:

“Aside from Dalat, his other vacation place was at the family home in Hué, where his mother and youngest brother lived; but he returned to Saigon from visits in Hué in much the same fatigued state as from Dalat.  I gathered that family affairs and local politics consumed the moments when he should have been resting.  I once urged the bachelor Diem to call upon the still unmarried sweetheart of his youth in Hué and follow the local custom of taking her for a boat ride on the Perfume River while he serenaded her with his mandolin – which he admitted to me that he hadn’t played since boyhood.  A blushing Diem confessed to me upon his return from Hué that he had lost his nerve at the last moment, certain that he would have made a poor Lothario.”  

 

 

Tôi hiểu đại ư:  “Ngoài Đà Lạt ra th́ có một chốn nghỉ ngơi khác của ông Diệm là nhà của gia đ́nh ông ở Huế, nơi bà cụ thân sinh và người em út của ông đang ở.  Nhưng sau những lần ra thăm Huế trở về Sài G̣n, ông Diệm cũng mệt mỏi như khi từ Đà Lạt trở về.  Tôi suy ra rằng các chuyện gia đ́nh và các sự tranh chấp quyền lực tại địa phương đă chiếm hết th́ giờ đáng lẽ dành để nghỉ ngơi của ông.  Có một lần tôi đă thuyết phục ông Tổng Thống độc thân ấy hăy t́m gặp lại người yêu vào thời thanh xuân của ông mà lúc đó vẫn chưa lấy chồng, và theo thói quen địa phương mà đưa bà ta đi dạo thuyền trên sông Hương rồi dùng măng cầm mà dạo dạ khúc để làm vui ḷng bà ta − về điểm này ông Diệm thú thật với tôi là từ hồi niên thiếu đến giờ ông không hề chơi đàn.  Khi từ Huế trở về, ông Diệm đỏ mặt thú nhận với tôi rằng vào phút chót ông không đủ can đảm (làm theo lời tôi) v́ ông chắc là ḿnh sẽ trở thành một gă Lothario tầm thường mà thôi.”

(Theo từ điển bách khoa liên mạng Wikipedia th́ Lothario là vai nam trong vở kịch “The Fair Penitent (Người Thật Ḷng Hối Lỗi)” của kịch tác gia người Anh Nicholas Rowe diễn năm 1703, trong đó Lothario dụ dỗ rồi phản bội người t́nh của ḿnh.  Từ đó, tiếng lóng Lothario được dùng để chỉ những chàng sở khanh).

 

IV

Linh mục An Tôn Trần Văn Kiệm:

một nhân chứng nữa của lịch sử

 

          Linh mục An Tôn Trần Văn Kiệm vừa cho phồ biến một bài viết nhan đề “Có Phải Hoa Thịnh Đốn đă đưa ông Diệm về làm Tổng Thống Đệ Nhất Cộng Ḥa Việt Nam?” trong đó có các đoạn sau đây:

          “tôi từng có dịp sống thân mật bên cạnh Tổng thống Ngô đ́nh Diệm từ năm 1951 (lúc mới đến Mỹ vận động chính trị) cho đến khi ông chết thảm vào năm 1963.”

          “ḿnh biết về ông Ngô đ́nh Diệm trải qua 12 năm kể từ năm 1951 cho tới năm 1963.”

          “ông bạn vong niên: Tổng thống Ngô đ́nh Diệm.”

          “bằng hữu vong niên, khách quan theo rơi các hoạt động của Tổng thống Diệm sau năm 1954.”

          “(1945-46) hai ông (Trần Văn) Chương và (Ngô Đ́nh) Nhu th́ sống với chúng tôi ở trường Thần học Thượng kiệm. Cho tới nay trí nhớ của tôi c̣n ghi rơ h́nh ảnh ông Nhu, ăn vận như tất cả các sinh viên khác trong trường, một ḿnh đứng trầm ngâm dưới bóng một cây nhăn, mắt coi cá bơi lượn dưới mương: cá lặng lẽ, người lặng lẽ…”

          “tôi và ông Diệm cùng chung một người bảo trợ là Đức Hồng y (Francis Spellman), cho nên hai chúng tôi sẽ có nhiều cơ hội sống bên nhau.”

          “mỗi lần ông (Diệm) tới Manhattan (New York) tiếp chính khách tại khách sạn, th́ ông thường cậy tôi đưa đón. Có khi tôi c̣n t́nh nguyện bỏ tiền riêng thuê khách sạn, v́ biết ông cụ rất thanh bạch. Dần dần không có vườn đào để đọc lời thề kết nghĩa, mà hai “Việt kiều” niên canh cách nhau hai con giáp, đă trở nên bằng hữu vong niên chí thiết.”

“Khi Nguyễn đinh Hoà làm đám cưới, ông Cụ đ̣i tôi đưa đi mua quà tặng đôi tân hôn.”

“cả những tư tưởng giấu kín trong đầu tôi cũng đem ra ra thảo luận với ông Diệm. Phần ông, ông cũng làm như thế đối với người bạn vong niên là tôi.”

“(Lời Diệm:) Sang Âu châu, gặp nhà vua rồi, nh́n thấy  tiền đồ sáng tỏ hơn, tôi sẽ từ bên đó đánh điện tín cho Cha theo rơi, để cha thông báo cho các anh em chị em bên này yên ḷng”.

          “khi  vừa nghe tin ông Ngô đ́nh Diệm được hoàng đế Bảo đại mời về chấp ch́nh lần thứ hai vào giữa năm 1954, tôi quyết định bỏ học theo ông cụ trở về Việt Nam.”

            “Trước khi ông Diệm đặt chân trở lại Việt Nam, tôi có tiếp được một bức thư ông Nhu gọi tôi về giúp chính phủ.”

            “Được tin người bạn vong niên trở về, ông nhờ Bác sĩ Tuyến tới trường chủng viện Phát diệm ở Phú nhuận mời tôi vào dinh độc lập. Bác sĩ nói: “Cha sẽ vào lối cửa tiền”. Tôi hỏi “Sao phải vào lối cửa tiền?” Bác sĩ đáp: “V́ ư tổng thống muốn như vậy.”...”

          “cửa mở cả hai cánh, một số người mặc đồng phục Việt Nam (không phải quân nhân) xếp hàng đứng chào, rồi họ dẫn tôi lên lầu tới một pḥng ở đầu cánh trái dinh Độc lập, có Tổng thống Ngô đ́nh Diệm trong bộ quốc phục ngồi đợi... Hai người uống trà do đám gia thuộc cũng vận khăn áo Việt nam phục thị.”

          Thế mà...

          Ở đoạn dưới, linh mục Trần Văn Kiệm viết như sau:

          “Tôi tự hỏi: tại sao có lễ nghi rườm rà tiếp đón tôi vào dinh độc lập như kể trên? Tôi tin rằng đó là sáng kiền riêng của Tổng thống Ngô đ́nh Diệm, và h́nh như không được ông Nhu tán thành cho lắm, khiến cho từ đó về sau trong nhiều dịp gặp gỡ, ông Nhu nếu không nguội lạnh, th́ cũng không bao giờ tỏ ư thịnh t́nh với tôi. Hồi ông Diệm c̣n ở Nữu ước, một hôm  chúng tôi tản bộ ở gần nhà anh Chị Bùi công Văn – th́ anh Bùi công Văn xin chụp h́nh ông Cụ và tôi, vai sánh vai chung trong một tấm h́nh. Ông Ngô đ́nh Diệm cho phép ngay, và cách đây chừng 20 năm, t́m đến Virginia thăm ông bà họ Bùi lần sau cùng, tôi c̣n thấy Album gia đ́nh vẫn giữ tấm h́nh này, nhưng tấm thứ hai tôi đưa về Sài g̣n đầu năm 1955 đă bị ông Nhu sai người tới tận nhà thu hồi để huỷ đi (v́ sợ tôi không xứng đáng đứng sánh vai với Tổng thống?). Sự cố xảy ra vào quăng năm 1961.”

 

V

Vô Đề

 

          Linh mục Trần Văn Kiệm là một vị lănh đạo tinh thần của Ky Tô Giáo là tôn giáo của chính hai ông Ngô Đ́nh Diệm và Ngô Đ́nh Nhu, là một nhà trí thức, là một người bạn thân của Tổng Thống Diệm, lại là người không xa lạ ǵ với Cố Vấn Nhu, thế mà v́ sợ linh mục Kiệm “không xứng đáng đứng sánh vai với Tổng Thống Diệm” (dù chỉ trong một tấm h́nh lưu giữ trong vài gia-đ́nh) mà Cố Vấn Nhu đă cho thu hủy tấm h́nh ấy đi.

          Một người đàn-bà con-gái nào đó, tự xưng hoặc được biết đến như là người yêu, người t́nh của Tổng-Thống Ngô Đ́nh Diệm, trong lúc Tổng-Thống Diệm cần được tôn-sùng như là người chỉ “v́ sông núi quên thân ḿnh”, chẳng hề nghĩ đến t́nh-cảm nam nữ của bản-thân ḿnh, th́ người phụ-nữ kia hẳn là lại càng “không xứng đáng” bội phần khi nàng là mối đe-dọa thường-trực sẽ “đứng sánh vai với Tổng Thống Diệm”, dù chỉ là trên cửa miệng, nhưng là cửa miệng của cả toàn-dân.

 

LÊ XUÂN NHUẬN