CHUẨN-TƯỚNG
NGUYỄN HỮU HẠNH
HÔM
ấy tôi đi Sài-G̣n.
Đến
giờ ra sân để lên phi-cơ, đại diện
của Trạm “Air Vietnam” mời tôi ra trước, nghĩa
là đi qua hàng-rào ḍ t́m vũ-khí đựng trong hành-lư
xách tay và mang trong người. Nhân-viên hữu-trách tươi
cười đưa tay mời tôi đi qua, không rà soát
ǵ. Họ đă biết tôi là ai, và biết là tôi hẳn có
mang theo ít nhất là một súng lục pḥng-thân.
Trên sân đă có độ mươi sĩ-quan, đa-số là đại-tá Trưởng-Pḥng tại Bộ Tư-Lệnh Quân Đoàn I. Họ đứng một hàng, trong lúc một đại-tá khác th́ đứng trước mặt chuẩn-tướng Nguyễn Hữu Hạnh.
Tôi đoán
là viên đại diện ngỏ lời tiễn-đưa,
và Hạnh đáp lời giă-từ.
HÔM qua, tôi đă gặp Hạnh trong pḥng-giấy của Đại-Tá Hoàng Mạnh Đáng, Tham-Mưu-Trưởng Quân Đoàn.
Đáng
đại diện Trung-Tướng Ngô Quang Trưởng, Tư-Lệnh
Quân Đoàn I & Quân-Khu I, triệu-tập chúng tôi đến
họp bàn về t́nh-h́nh Việt-Cộng và hoạt động
phối-hợp t́nh-báo giữa các cơ-quan. Cùng có
mặt lúc đó là các đại-tá, Nguyễn Xuân
Lộc của Cảnh-Lực Vùng I, Phạm Văn Phô
của Pḥng 2 Quân Đoàn I, Lê Quang Nhơn của Sở I Quân-An.
Chúng
tôi đang họp th́ Chuẩn-Tướng Nguyễn
Hữu Hạnh vào. Hạnh là Thanh-Tra-Trưởng của
Quân Đoàn này. Các sĩ-quan kia th́ đă gặp Hạnh
nhiều lần, lúc không có tôi, nên họ tưởng tôi
mới gặp lần đầu; do đó, đại-tá
Lộc giới-thiệu tôi.
Nhưng
Hạnh đă tươi cười bắt tay tôi:
– Chúng tôi đă quen nhau từ trong Quân-Khu II.
*
TRONG
đó, cơ-quan cầm đầu quân-sự cấp Vùng
chia ra làm hai:
Bộ
Tư-Lệnh Quân Đoàn II th́ đóng ở Pleiku, và Bộ
Tư-Lệnh Quân-Khu II th́ đóng ở Nha-Trang.
NHƯNG
Quân Đoàn II & Quân-Khu II hầu như không dung các Phó tướng-quân.
Trước
hết là Chuẩn-Tướng Lam-Sơn.
Ông
tên thật là Phan Đ́nh Thứ, nổi tiếng nhờ
đa-tài. Nhưng, chữ tài liền với chữ tai
một vần. Trong một buổi lễ, ông mặc
lễ-phục, cùng với Cố-Vấn đi kiểm-soát
các hàng quân. Viên Cố-Vấn Hoa-Kỳ thọc khăn tay
vào trong ṇng súng của một quân-nhân, th́ thấy khăn
dính dầu dơ: lính không chùi sạch khẩu súng
của ḿnh. Để nêu bằng-chứng tắc-trách
của lính dưới quyền của ông, viên sĩ-quan
Đồng-Minh quệt vết dầu dơ từ chiếc khăn
tay của anh-ta vào áo của ông. Đáp lại sự xúc-phạm
ấy, ông đă giáng vào má anh-ta một cái tát tai. V́
thế, ông bị trù dập liên-hồi. Khi Chuẩn-Tướng
Lam-Sơn làm Phó Tư-Lệnh Quân Đoàn II, ở Pleiku,
một hôm có một quân-nhân vô-kỷ-luật xách súng
đến tư dinh Tư-Lệnh định làm liều.
Ông có mặt ở đó, ra lệnh cho y buông súng; nhưng
y bất-tuân nên ông bấm c̣. V́ thế, ông bị câu-lưu,
truy-tố ra ṭa.
RỒI
đến Chuẩn-Tướng Nguyễn Hữu Hạnh.
Hạnh được cử làm Tư-Lệnh-Phó Quân-Khu
II, ở Nha-Trang.
Tôi
không liên-quan ǵ đến Hạnh, nhưng v́ thói quen
nghề-nghiệp tôi cũng t́m biết sơ-sơ đôi
điều về ông. Khi Chuẩn-Tư
Hạnh
không được viên tướng Tư-Lệnh Vùng này
ưa; nên ông ra Quân Đoàn I & Quân-Khu I, làm
Tổng-Thanh-Tra.
*
Là
một trong số mấy tướng bị cho giải-ngũ,
vào đầu tháng 3-1974, Hạnh đến pḥng-giấy
Tham-Mưu-Trưởng để chào từ-biệt Đại-Tá
Hoàng Mạnh Đáng; nhân gặp chúng tôi, ông cũng luôn
thể ngỏ lời chia tay chúng tôi .
Tuy
ông giữ vẻ tự-nhiên nhưng tôi cảm thấy
giọng nói vẳng lên đôi chút bất-măn từ trong ḷng
ông.
Khi Tư
–
Ông ta là tướng-mặt-trận thật-sự, chứ
không phải là tướng-văn-pḥng đâu.
Nhưng Đ/T Đáng nói thêm:
–
Mấy tay đó có cần ǵ đồng lương quân
đội, giải-ngũ th́ thôi, đâu thiếu ǵ
tiền.
*
SẴN
trớn, Đáng nói qua chuyện buôn lậu của một tư-lệnh
của một đơn-vị cũng đóng ở Đà-Nẵng
này:
Một hôm, có một đàn-em của hắn từ trong Sài-G̣n
gọi điện-thoại ra, nhân-viên tổng đài nghe
không rơ tên, tưởng là gọi tôi nên chuyển
đường dây đến tôi. Tôi mới “a-lô!” là
y nói liền: “Em đă gửi hàng ra rồi, chuyến này
khá lắm; đại-tá cho người ra đón; phi-cơ
X; cất cánh lúc Y giờ; thằng Z mang đi .”
NGỒI
ở pḥng-giấy của Đại-Tá Đáng, chúng tôi có
dịp nghe+thấy thêm được đôi điều.
Tỷ như có lần, đầu năm 1975, nghe điện-thoại
xong, ông bảo bên kia chờ máy, để ông vào tŕnh
trung-tướng. Ông qua pḥng-giấy Tr/Tg Ngô Quang
Trưởng, tŕnh xong, về trả lời người bên
kia:
–
Trung-tướng chỉ-thị anh em Không-Quân, khi thấy
xe tăng, xe tải, bộ đội của chúng
di-chuyển trên đường-ṃn Hồ Chí Minh, dù ở
trong tầm oanh-kích của ta th́ cũng đừng hành
động ǵ, cứ để cho chúng tiếp-tục
chuyển quân vào Nam...
*
SAU
tôi là Ban Lănh Đạo trung-ương Lực-Lượng Ḥa-Hợp
Ḥa-Giải Dân-Tộc ra sân. Họ về Sài-G̣n cùng
chuyến với tôi. Tôi nghe Dân-Biểu Phan Xuân Huy nói
với Thượng-Nghị-Sĩ Vũ Văn Mẫu và các
bạn cùng phe:
–
Tao có mang súng mà nó có rà ra đâu!
Mẫu
nói:
–
Máy-móc ǵ rồi cũng thua con-người mà thôi!
Tôi
nghĩ rằng các nhân-viên kiểm-soát thừa biết là
các nhân-vật dân-cử được cấp vũ-khí
tuỳ-thân.
Chuẩn-Tướng
Nguyễn Hữu Hạnh cùng các sĩ-quan đi đưa,
và Thượng-Nghị-Sĩ Vũ Văn Mẫu cùng nhóm đồng-hành,
đă đến cầu thang phi-cơ, nhưng bị nhân-viên
hàng-không chận lại chưa cho lên.
Viên đại diện Trạm “Air Vietnam” mời tôi lên trước, đợi tôi ngồi xong mới để cho các hành-khách khác lên.
(c̣n
nữa)