KỸ-SƯ
NGUYỄN VĂN BẢY
VÀ
KƯ-GIẢ NGUYỄN AN DÂN
NGUYỄN
An Dân là chủ-nhiệm kiêm chủ-bút đặc-san “Đông
Phương”, xuất-bản tại Đà-Nẵng, đă
phát-hành đến tập III, mệnh-danh là Tiếng Nói
của “Đông-Phương Văn-Đoàn”.
Tổ-chức
này cũng do y cầm đầu.
Với đặc-san trên, Dân đă công-khai mạt-sát Việt-Nam Cộng-Ḥa, đề-cao cộng-sản Việt-Nam, gay-gắt hơn cả các đài phát-thanh Hà-Nội và Mặt Trận Giải-Phóng Miền Nam.
V̀
không thấy ngành Thông-Tin của ta có biện-pháp ǵ, tôi
bèn t́m cách bịt miệng cán-bộ tuyên-truyền
của Việt-Cộng này.
DÂN
có một số thân-nhân trực-hệ trong ban lănh-đạo
Liên-Khu-Ủy và Tỉnh-Ủy Việt-Cộng địa-phương,
thường-xuyên vào rừng, có mặt tại các địa-điểm
tặc-phỉ tập-trung dân-chúng tuyên-truyền & cưỡng-thu
vật+tài, đồng-thời tham-gia “Lực-Lượng
Ḥa-Hợp Ḥa-Giải Dân-Tộc” của nhóm đối-lập
Vũ Văn Mẫu, và hay lui tới các Chùa.
Dân
chơi rất thân với kỹ-sư Nguyễn Văn
Bảy, Hiệu-Trưởng Trường trung-học
Kỹ-Thuật Cao Thắng, là người cũng dùng
danh-nghĩa “Thành-Phần Thứ Ba” để chống
Việt-Nam Cộng-Ḥa. Chính Bảy che-chở cho Dân trong nhiều trường-hợp
Dân bị Cảnh-Sát chận xét dọc đường,
suưt lộ tài-liệu Việt-Cộng mà y mang theo.
TÔI
không tiện cho Đặc-Cảnh bắt Nguyễn An Dân
về mặt chính-trị, v́ nếu làm thế th́
sẽ lộ ra các phần-tử khác mà trong số đó
có những điệp-viên cũng như mục-tiêu xâm-nhập
của chúng tôi.
Tôi
giao cho Bộ Chỉ-Huy Cảnh-Lực Thị-Xă Đà-Nẵng
giải-quyết về mặt pháp-lư, v́ Dân ra báo mà không
khai tŕnh với Bộ Nội-Vụ để xin phái-lai.
Dân
bị bắt giam tại Trung-Tâm Cải-Huấn Đà-Nẵng,
ở Chợ-Cồn. Đó
là một cách chận đứng cái loa dấy loạn
của y, đồng-thời bảo-vệ các lưới
phản-gián của ngành Đặc-Cảnh chúng tôi.
*
NGÀY 25-8-1978, tôi bị chúng đưa từ Trung-Tâm Lao+Cải “An-Điềm” về Trại Tạm-Giam “Kho Đạn” (“Chợ Cồn”) Đà-Nẵng.
Việt-Cộng
nhốt tôi vào một buồng riêng gần cuối Khu B,
bít kín mọi cửa, canh gác cẩn-mật.
Mỗi ngày nhiều lần chúng dẫn tôi đi
khai cung, về vài trong những điệp-viên tôi đă
gài vào nội-bộ của chúng mà măi đến nay chúng
mới bắt đầu nghi-ngờ.
Tôi thấy các buồng kế tôi cũng bị bít
kín, không nghe tiếng ồn nhiều người như
những ngày đầu sau cơn quốc-biến 1975; và
bên trong khung lỗ rộng chừng một bàn tay cắt
thủng ở góc tấm tôn đóng chắn cửa
sổ mỗi buồng, tôi thấy thấp-thoáng có
một hoặc hai cặp mắt ṭ-ṃ nh́n ra.
Sau
đó ít hôm, Việt-Cộng đưa vào giam chung
với tôi hai nhà-sư trẻ; đó là Trần Văn Cúc
và Hoàng Mộng Xuân. Họ
đă đội lốt nhà-sư để đi tuyên-truyền,
móc-nối, liên-lạc tiếp-xúc, hoạt-động
chống Cộng từ nội-thành ra ngoại-ô.
Bị bắt, bị đánh dă-man, họ chỉ
khai là đi t́m đường dây vượt biên để
xin đi theo.
Hai
anh Cúc & Xuân đă cho tôi biết rơ hơn về
một số biến-cố chính-trị đă xảy ra
trong nước nói chung, và tại Quảng-Nam/Đà-Nẵng
nói riêng, sau ngày cộng-sản cưỡng-chiếm
Miền Nam. Nổi
bật nhất tại Tỉnh này là vụ kỹ-sư
Nguyễn Văn Bảy, nguyên Hiệu-Trưởng Trường
Trung-Học Kỹ-Thuật “Cao Thắng”, người
đă lập nên “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng Đảng”,
tổ-chức mật-khu trong rừng, chiêu-mộ
chiến-sĩ, và đă tấn-công vũ-trang vào một
số cơ-quan & đơn-vị Việt-Cộng quanh
vùng để mở rộng phạm-vi kiểm-soát; nhưng
nay đă bị Việt-Cộng huy-động toàn-lực
bộ-đội hành-quân đè bẹp, phá hủy căn-cứ,
và bắt đem về biệt-giam cũng tại Trại
này, cùng với hằng trăm chiến-hữu cũng
bị bắt tại chiến-khu, hoặc bị truy
bắt về sau.
*
NGÀY
25-12-1978, tôi bị chuyển đến trại giam
Hội-An. Tại
đây, chúng giam tôi chung với khoảng năm/sáu
chục người, thuộc nhiều thành-phần khác
nhau: h́nh-sự, vượt biên, phản-động
hiện-hành, và “kinh-tế”.
Tuy nhiên, có một thực-tế mà Việt-Cộng không ngờ: đại-đa-số cán-bộ và bộ-đội bị bắt đều đă không được cơ-quan hay đơn-vị của ḿnh chước-miễn - đă bị cách-chức, tước lột quân-hàm, khai-trừ khỏi Đảng, và bị t́-vết lư-lịch - nên họ không c̣n tha-thiết ǵ đến công-tác của ngành Công-An, chưa kể một số đă ra công-khai chống lại Đảng và Nhà-Nước. Nhờ thế, tôi đă nghe được khá nhiều tin-tức ngoài đời.
NGÀY
xưa, Tỉnh Quảng-Nam có một lần đến năm
danh-nhân được triều-đ́nh Nhà Nguyễn phong
là “Ngũ Phụng Tề Phi”.
Trong chiến-tranh Việt-Nam, Tỉnh này cũng có
rất nhiều phần-tử hoạt-động đắc-lực
cho Việt-Cộng nên được Đảng và Nhà-Nước
khen là “Quảng Nam Đi Đầu Diệt Mỹ”.
Nhưng các tổ-chức quần-chúng và cá-nhân có
tinh-thần Quốc-Gia th́ chống Cộng
quyết-liệt vô-cùng.
Ngay
sau khi Việt-Cộng bắt giam các công-chức và quân-nhân
của chế-độ cũ, đại-đức
Từ Toại và giáo-sư Phạm Văn B́nh đă cùng
các bạn trương biểu-ngữ, dán bích-chương,
và rải truyền-đơn, tổ-chức một
cuộc biểu-t́nh tuần-hành có đông đồng-bào
tham-dự, qua các đại-lộ trong Thành-Phố Đà-Nẵng.
Có nhiều vụ ném lựu-đạn vào Công-An,
bộ-đội; nhiều vụ chống-cự bằng
vũ-lực v́ bị tịch-thu tài-sản qua các
chiến-dịch “đánh tư-sản mại-bản”,
“cải-tạo công+thương-nghiệp”, “bài-trừ
văn-hóa-phẩm nô-dịch và đồi-trụy”.
Đồng-bào ào ào kéo nhau đi vượt biên, vượt
biển, giống như tại các nơi khác trên
khắp Miền Nam. Người
ta đồn miệng với nhau là trung-tướng Ngô
Quang Trưởng đă đem Phục-Quốc-Quân về
đánh vào biên-giới; phe ta kiểm-soát lưu-thông qua
các đèo+núi trên Quốc-Lộ số 1 và nhiều vùng
ngoại-ô; trực-thăng Hoa-Kỳ đến bốc
một số nhân-vật trọng-yếu; tàu đổ-bộ
của Đệ-Thất Hạm-Đội nhiều lần vào
bờ tấn-công các Đồn Biên-Pḥng; dân đánh cá
thỉnh-thoảng có gặp tàu ngầm của Mỹ c̣n
lảng-vảng ngoài khơi. Truyền-đơn
chống-Cộng nhiều nhất là của “Đảng
Hắc-Long” (Vùng I), “Đảng Thanh-Long” (Vùng II), “Đảng
Bảo-Long” (Vùng III và Vùng IV).
Đúng
ba năm sau ngày Đà-Nẵng thất-thủ, ba tiếng
nổ long trời lở đất từ sân-bay Đà-Nẵng
phát ra, làm rung chuyển cả thành-phố và các vùng
phụ-cận, tạo nên một biển lửa kinh-hoàng,
gây thiệt-hại nặng-nề cho các cơ-sở
hoạt-động không-pḥng, máy-bay, và cả nhân-mạng
của đơn-vị Không-Quân Việt-Cộng đồn-trú
tại sân-bay chiến-lược lớn nhất Miền
Trung này, khiến người dân địa-phương
nhớ lại ba tiếng nổ lớn cũng tại phi-trường
này một tháng trước ngày Vùng I rơi vào tay
Cộng-quân. Lần ấy, cơ-sở nội-tuyến
Việt-Cộng đă phá-hoại ba hầm bom+đạn
của ta mà vị-trí thiết-lập th́ dù kiên-cố
bao nhiêu người ngoài cũng có thể biết
được; và sau đó th́ Cơ-Quan E6 của tôi
đă t́m ra thủ-phạm, là hai hạ-sĩ-quan Không-Quân,
mà Ngành Đặc-Cảnh đă nghi-ngờ từ lâu. Lần này, sau khi đối-phương
chiếm được sân-bay tối-tân của ta, các
chuyên-gia tài-giỏi nhất của Liên-Xô đă dùng
tất cả những phương-tiện và khả-năng
khoa-học kỹ-thuật tiên-tiến nhất của
thế-giới cộng-sản để rà t́m xem thử
Việt-Nam Cộng-Ḥa có chôn giấu hoặc gài bẫy
bom+ḿn, máy-móc ǵ dưới đất và xung quanh sân-bay
hay không, mà không t́m thấy, và đă cải-tổ
mọi cơ-cấu pḥng-bị cho thật an-toàn; thế
mà, ba hầm bí-mật bom lân-tinh, nằm yên ngay trong sân-bay
được chúng bảo-vệ nghiêm-ngặt ấy
suốt ba năm nay, đă bất-thần phát nổ, như
tiếng sấm lệnh khẳng-định hùng-hồn
sự trường-tồn của Chính-Nghĩa
Tất-Thắng và thúc-giục toàn-dân đứng lên.
Chính
trong t́nh-h́nh sôi bỏng ấy, nhiều tổ-chức
chống-Cộng đă thành-h́nh; nhiều cá-nhân
chống-Cộng đă đơn-phương ra tay; và không
ít anh-hùng ái-quốc đă hy-sinh.
“Việt-Nam
Dân-Tộc Cách-Mạng Đảng” là tổ-chức
lớn mạnh hơn hết, có tầm hoạt-động
bí-mật lấn ra thấu Huế và vào tận các
Tỉnh phía Nam, có chiến-khu công-khai làm căn-cứ-địa
xuất-phát các chiến-dịch giải-phóng lĩnh-thổ,
giải-thoát đồng-bào.
Ấy thế mà...
*
NGÀY
20-4-1982, Việt-Cộng đưa tôi từ Trại “Thanh-Liệt”,
Hà-Nội -
sau khi điều-tra về các điệp-vụ mà tôi
đă tổ-chức tại hai nước
cộng-sản Ba-Lan và Hung-Gia-Lợi -
về lại Tỉnh Quảng-Nam, và giam tại Trại
“Hội-An”.
Tại
đây, tôi được biết là kỹ-sư
Nguyễn Văn Bảy, cùng với năm
chiến-hữu khác, trong Ban Lĩnh-Đạo “Việt-Nam
Dân-Tộc Cách-Mạng Đảng”, đă bị kết án
tử-h́nh trong một “phiên ṭa điển-h́nh”, và
liền sau đó đă bị hành-quyết, tại Đà-Nẵng.
Trong
số những người bị kết án tử-h́nh
trong vụ này, có tiến-sĩ Nguyễn Nhuận, nguyên
giáo-sư tại Viện Đại-Học Huế, cũng
thuộc một tổ-chức chống Cộng khác ở
Tỉnh Thừa-Thiên. Hằng
chục người khác bị kết án tù chung-thân
hoặc hai mươi năm; số bị tù ngắn
hạn hơn th́ rất nhiều.
*
NGÀY 20-4-1985, tôi bị đưa từ Trại “Ḥa-Sơn”
-
một trại rộng lớn mới được
dựng lên trên lĩnh-thổ Huyện Ḥa-Vang của
Tỉnh Quảng-Nam, gần Thành-Phố Đà-Nẵng -
về lại Trại Lao+Cải “Tiên-Lănh I”.
Cùng
đi chung với tôi, có một tù-nhân chống nạng
khập-khiễng được d́u từ Khu khác ra,
bế nâng lên xe.
Chúng
tôi ngồi sát bên nhau trên ghế sau, hai tên Công-An
ngồi kèm hai bên. Tên Công-An
Trưởng Toán ra lệnh cho chúng tôi và dặn hai gă
kia kiểm-soát để chúng tôi không được nói
chuyện hoặc ra dấu-hiệu ǵ với nhau.
LÚC
đến địa-phận Huyện Tiên-Phước,
xe bị lún bánh ở một đoạn đường
đất đỏ ngập nước.
Cả Trưởng-Toán lẫn hai tên Bảo-Vệ
đều xuống lội lầy đẩy xe, trong lúc lái-xe
tăng ga rú máy, mà xe vẫn không lên được. Tên Trưởng-Toán bèn ra lệnh cho tôi
xuống xe trước, rồi quay lại bế đỡ
người bạn tù đồng-hành của tôi
xuống xe, đến đợi ở một mô đất
cao bên vệ đường.
V́ đường ngập śnh, vả lại anh-ta cũng
nhẹ, nên tôi bế thẳng anh-ta đến đặt
ngồi trên mô ấy, rồi tôi cũng ngồi xuống
theo, để cho hai tên Bảo-Vệ trói chúng tôi
lại với nhau kẻo sợ chúng tôi chạy trốn.
Trong
lúc toán Công-An ấy xúm lo đưa xe lên khỏi vũng
lầy, người bạn-tù của tôi cúi mặt
xuống đất, giả-vờ quan-sát cái chân bị
đau, hỏi tôi: “Có phải anh là Lê Xuân Nhuận
không?” Tôi cũng
nghiêng đầu, làm bộ đang nh́n ngó vào chỗ khác,
trả lời: “Vâng. Nhưng
lâu ngày quá, tôi chưa nhận được ra anh là ai.” Anh-ta tự giới-thiệu: “Tôi là
Nguyễn An Dân.”
Ngạc-nhiên,
tôi quay mặt lại nh́n vào đôi mắt anh-ta.
Anh-ta nói tiếp: “Tôi
nh́n thấy anh bị chúng dẫn đi hỏi cung,
hằng ngày đi qua trước buồng của tôi,
trong năm 1978; hồi đó chúng ta cùng ở Khu B,
Trại Chợ-Cồn. Tôi
hỏi các anh ở các buồng bên mới biết tên anh.
Trước năm 1975, anh đă...”
Anh-ta nghẹn-ngào không nói được
thêm. Tôi thấy rơ hai ḍng lệ ứa ra từ đôi mắt đen to tṛn
của anh-ta.
ĐẾN
Trại “Tiên-Lănh I”, ngẫu-nhiên Nguyễn An Dân và tôi
bị giam chung với nhau trong một buồng nhỏ
thuộc dăy cách-ly.
Nhờ thế, tôi đă
biết được mối quan-hệ sau này giữa
Nguyễn Văn Bảy và Nguyễn An Dân.
NGUYỄN
An Dân quả thật là một cán-bộ Việt-Cộng
nằm vùng, cán-bộ chứ không phải chỉ là cơ-sở
thường. Thân-nhân lôi
cuốn, các phần-tử cộng-sản quan-trọng khác
động-viên và chỉ-đạo.
Đối-phương giao cho Dân công-tác vận-động
trí-thức, thanh-niên, sinh-viên, học-sinh, và
bất-cứ thành-phần nào khác có thể được,
từ Tỉnh Quảng-Nam & Thị-Xă Đà-Nẵng ra
đến các địa-phương xung quanh, kể
cả và nhất là Thủ-Đô Sài-G̣n của Việt-Nam
Cộng-Ḥa. Dân đă vào
các mật-khu của Việt-Cộng, nhiều nơi,
nhiều lần, nên am-thạo địa-h́nh địa-vật
của vùng rừng núi Tỉnh Quảng-Nam, nơi trú
đóng của Đảng-Ủy Liên-Khu V, Quân-Ủy Quân-Khu
V, cũng như Tỉnh-Ủy Tỉnh Quảng-Nam Đà-Nẵng
của Cộng-Sản Việt-Nam.
Ở
vùng Quốc-Gia, Dân tổ-chức văn-đoàn “Đông-Phương”
như một đảng chính-trị, có hệ-thống
liên-lạc chỉ-đạo tại các Tỉnh và Thành+Thị
lớn trong đó có Sài-G̣n và Huế, là những nơi
có các Tổng-Hội Sinh-Viên đang bị một
thiểu-số thuộc thành-phần thân-Cộng giật
dây. Anh-ta thường-xuyên
đi tiếp-xúc với các chi-nhánh Văn-Đoàn địa-phương
mà địa-chỉ đă được công-bố trên
đặc-san nói trên. Anh-ta
c̣n len-lỏi vào làm thư-kư kế-toán xuất+nhập
kho cho nghiệp-đoàn các nhà thầu gạo Đà-Nẵng
và Miền Trung bên cạnh Tổng-Cục Tiếp-Tế
thuộc Bộ Kinh-Tế, vào Sài-G̣n nhận chở
gạo ra phân-phối cho các Tỉnh Miền Trung, nên có lư-do
hợp-pháp để có mặt và nhân đó hoạt-động
cho cộng-sản tại các nơi nói trên.
NGUYỄN
An Dân chưa học hết bậc trung-học.
Hành-trang văn-hóa của anh-ta chỉ là một
mớ lư-thuyết Mác+Lê, đặc-biệt là cuốn
“Từ-Điển Triết-Học” của Liên-Xô
được dịch in bằng chữ Việt.
Phần đông sinh-viên Việt-Nam Cộng-Ḥa,
nhất là sinh-viên Văn-Khoa, vốn học
triết-học một cách khái-quát và tài-tử, đă
bị anh-ta hớp hồn. Bên
ngoài, khi đề-cập đến sinh-viên, nhiều người
chỉ nghĩ đến Huỳnh Tấn Mẫm, xem
Mẫm là phần-tử cộng-sản lănh-đạo
sinh-viên, kể cả sau quốc-nạn 30-4-1975; nhưng
trên thực-tế thủ-lănh chính là Nguyễn An Dân.
(Một
cán-bộ thuộc Tỉnh-Ủy cộng-sản Quảng-Nam
Đà-Nẵng và thường-trú ở ngoài này mà cầm
nắm mọi sinh-hoạt của sinh-viên ở Sài-G̣n:
điều đó không phải là ngoại-lệ
duy-nhất.
Một
trong nhiều cán-bộ Công-An Việt-Cộng thuộc Đảng-Ủy
Liên-Khu V và Tỉnh Quảng-Nam Đà-Nẵng mà tôi đă có
t́m cách móc-nối trước đây, là Trần Đăng
Sơn33
: sau ngày Sài-G̣n thất-thủ, Sơn là trung-tá, Phó Trưởng
Ty Công-An Việt-Cộng Tỉnh Quảng-Nam Đà-Nẵng,
mà cũng vào hoạt-động tại Sài-G̣n với
đầy-đủ quyền-hành đối với dân-chúng
sở-tại cứ y như trên lănh-thổ của
Tỉnh ḿnh.
Bên
ta cũng thế, dưới thời Đệ-Nhất
Cộng-Hoà, đă có “Đoàn Công-Tác Đặc-Biệt
Miền Trung” xuất-phát từ Huế mà hoạt-động
bao gồm cả Sài-G̣n lẫn vùng xung quanh.
Sở-dĩ
VC th́ từ Đà-Nẵng vào, chứ không phải từ
Huế vào như bên ta, là v́ Huế/Thừa-Thiên
thuộc Liên-Khu Tư, tức thuộc “Phiá Bắc”, c̣n
Đà-Nẵng/Quảng-Nam thuộc Liên-Khu V th́ là đơn-vị
địa-đầu của “Phía Nam” mà Trung-Ương
Đảng dùng làm bàn đạp tiến vào Miền Nam).
______
33
Xem
Mục “Hai Cựu Thiếu-Tá Công-An VC” trong sách này.
Sau
ngày 30-4-1975, Việt-Cộng chỉ để lại
một ḿnh Huỳnh Tấn Mẫm làm vật trang-trí
với tư-cách đại-diện sinh-viên đồng-chủ-tọa
trong chủ-tọa-đoàn các buổi lễ công-cộng
của chúng, c̣n th́ lùa hết sinh-viên của chế-độ
cũ vào rừng hoang, dưới danh-nghĩa “Thanh Niên
Xung Phong”.
Tất
cả nam+nữ sinh-viên đều bị đoàn-ngũ-hóa,
sung vào các Đoàn, Liên-Đoàn, giă-từ học-đường,
gia-đ́nh, thành-phố Sài-G̣n, đi khai-hoang
lập-trại trong rừng, bắt đầu sống
cuộc đời công-nhân lưu-đày vô-hạn-kỳ.
Đó là chính-sách của Đảng.
Và Nguyễn An Dân là Chỉ-Huy-Trưởng
Tổng-Liên-Đoàn các đơn-vị cựu tinh-hoa
tuổi trẻ ấy của Miền Nam.
*
QUA
năm 1977, Việt-Cộng chuẩn-bị tấn-công Cam-Pu-Chia.
Chúng đẩy mạnh công-tác
bắt thanh-niên thi-hành nghĩa-vụ quân-sự, tăng-cường
các sư-đoàn, và dự-định quân-sự-hóa
tổ-chức “Thanh Niên Xung Phong”.
Chúng viện cớ đề-bạt Nguyễn An Dân
ra Hà-Nội học lớp đào-tạo cán-bộ
Khoa-Học Kỹ-Thuật cao-cấp để đưa
một sĩ-quan bộ-đội đến thay-thế Dân
tại Bộ Chỉ-Huy Tổng-Liên-Đoàn ở Sài-G̣n.
Bất-măn,
Dân bỏ học, về Quảng-Nam Đà-Nẵng nhận
một chức-vụ trong guồng máy Nhà-Nước
địa-phương.
Và
anh-ta đă gặp lại Nguyễn Văn Bảy tại
đây.
CHỈ
một thời-gian ngắn sau ngày cộng-sản cướp
chính-quyền, nhà trí-thức Nguyễn Văn Bảy, trước
kia đứng núi này trông núi nọ, nay đă thấy rơ
thực-chất của chế-độ chuyên-chính vô-sản
rồi. Bảy
bí-mật liên-kết với các thân-hữu cũ -
những giáo-sư đại-học có sẵn uy-tín
với giới sinh-viên, những nhà hoạt-động
chính-trị có nhiều cơ-sở đảng-phái dưới
quyền, những nhà tu-hành được giới tín-đồ
tin yêu, ở Đà-Nẵng, Huế, Quảng-Nam, và nhiều
Tỉnh khác -
tổ-chức một lực-lượng vũ-trang quy-mô,
chủ-xướng khởi-nghĩa toàn-dân.
Trong
lúc đó, nhà-văn nhà-báo Nguyễn An Dân, vốn tin-tưởng
vào một chủ-nghĩa lư-tưởng mà lư-thuyết
đầy hấp-dẫn, nay đă va chạm với
thực-tế phũ-phàng, qua những quyết-định
tàn-nhẫn của bộ máy Nhà-Nước
vận-dụng đúng chính-sách của Đảng đối
với từng tầng-lớp nhân-dân trong đó có
số đông là bà-con của anh-ta, và qua những
nỗi-niềm đau-xót của giới cựu sinh-viên
Miền Nam mà anh-ta cảm-nhận được, trong
những canh khuya cởi-mở tâm-t́nh, sau những ngày và
đêm dài khắc-khổ sinh-hoạt chung.
Món ăn Quốc-Gia, đượm mùi “tư-bản
chủ-nghĩa” và “cá-nhân chủ-nghĩa”, đă nuôi
lớn con người anh-ta, với một tâm-hồn lăng-mạn
và tự-do.
Đến
nay th́ Nguyễn An Dân đă dứt khoát chọn con
đường đối-nghịch.
Anh-ta tâm-sự với Nguyễn Văn Bảy; và
đôi bạn cũ bây giờ đóng lại vai tṛ xưa,
nhưng trên chiến-tuyến khác, và cả hai đều
quyết-liệt trên một b́nh-diện rộng lớn hơn
và trong một hoàn-cảnh khắc-nghiệt hơn.
Với tư-cách là một đảng-viên trung-kiên,
có thành-tích quá-khứ nằm vùng hoạt-động
đắc-lực và đă từng bị đối-phương
cầm tù tại địa-phương, bản-thân
lại có nhiều thân-nhân giữ chức-vụ lớn
ở cấp cao, Dân đă bao-che cho Bảy và đồng-bạn,
giống như trước kia Bảy đă che-chở cho
Dân.
Nguyễn
An Dân đă lôi cuốn được hằng trăm
thanh-niên, Dân-Quân, Tự-Vệ, bộ-đội, và
cả Công-An Việt-Cộng, theo về với
“Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng Đảng” của
Nguyễn Văn Bảy, mà tổng-số đảng-viên
đă lên đến vài ngh́n. Các thành-viên gốc
Việt-Cộng ấy đă đem theo nhiều loại vũ-khí
mà họ lấy được trước và trong khi thoát-ly,
đủ để trang-bị cho hầu hết các cá-nhân
và đơn-vị chiến-đấu của Bảy.
Điều quan-trọng nhất là Dân đă hướng-dẫn
cho Bảy cùng Ban Tham-Mưu chiếm đóng và
sử-dụng một căn-cứ lớn cùng năm căn-cứ
phụ trong vùng mật-khu cũ của Việt-Cộng, mà
địch đă bỏ trống để đưa nhau
về Thành sau ngày chúng chiếm được vùng
Quốc-Gia.
Hoạt-động
của “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng Đảng” sau
Tháng Tư năm 1975 cũng tương-tự như
hoạt-động của Việt-Cộng trước
kia: từ mật-khu bung ra, lan rộng, khiến địch
bị bận tay ở vùng chúng chiếm, chỉ chống
trả ở vùng ven chứ không tấn-công nổi vào vùng
sâu.
MỘT
hôm có một số dân, trong đó có vài sĩ-quan
bộ-đội Việt-Cộng, vào rừng t́m củi,
lạc vào vùng căn-cứ chính của Bảy mà không
hay, và đă tranh-thủ th́-giờ ngủ lại tại
chỗ qua đêm để có thể tiếp-tục công
việc sớm vào sáng hôm sau. Sáng sau, khi đi sâu thêm vào
trong, nhóm người này bị phát-hiện, nhưng
được thành-viên của Đảng ấy thi-hành chính-sách
nhân-đạo dẫn đường cho ra khỏi
rừng.
Việc
đó tới tai Việt-Cộng; chúng bèn tổ-chức
cho cán-bộ của chúng giả làm thường-dân
đi kiếm củi, mật ong, quế, len-lỏi vào
gần để quan-sát, t́m hiểu thực-lực, các
đường giao-liên, và hệ-thống bố-pḥng
của tổ-chức đối-nghịch này.
Cuối cùng, Việt-Cộng đă huy-động một lực-lượng quân-sự lớn, có sự tăng-viện của Bộ Quốc-Pḥng và các quân+binh-chủng cấp Quân-Khu: đường núi th́ có xe tăng, xe thiết-giáp xung-kích; đường sông th́ có xuồng-máy đổ bộ; có cả đại-pháo và máy-bay yểm-hộ. Địch đồng loạt tấn-công vào căn-cứ chính và hai căn-cứ phụ ở gần đó của kháng-chiến-quân. Rủi thay, toàn-thể các cấp lĩnh-đạo và cán-sự cao-cấp của phe khởi-nghĩa đều đang dự họp tại căn-cứ đầu-năo của ḿnh, nên rốt cuộc đă sa vào tay giặc, cùng với các nam+nữ chiến-hữu sống sót và không di-tản kịp-thời. Ba căn-cứ kháng-chiến c̣n lại sau đó cũng bị địch tràn ngập.
NGÀY cuối-cùng của “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng
Đảng” cũng là ngày bùng nổ cuộc tranh-chấp
công-trạng và quyền-lực đă ngấm-ngầm
từ lâu giữa các cấp lănh-đạo
Việt-Cộng Tỉnh Quảng-Nam/Đà-Nẵng.
Đảng-Ủy
Liên-Khu V và Quân-Ủy Quân-Khu V ẩn-trú trên lănh-thổ
của Tỉnh này. Sự
an-toàn của các mật-khu này cũng như thành-tích
quấy-rối an-ninh vùng Quốc-Gia lâu nay phần
lớn là do công của Công-An.
Người đứng đầu ngành Công-An
Việt-Cộng từ đầu cho đến sau 1975
ở đây là Hoàng Văn Lai.
Cầm nắm được t́nh-h́nh mọi
mặt liên-quan đến “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng
Đảng” của Nguyễn Văn Bảy để đi
đến quyết-định tấn-công triệt-tiêu
kẻ thù như trên, cũng là do công của Công-An,
của Hoàng Văn Lai.
Nhưng
vào buổi sáng ngày Việt-Cộng mở cuộc
tấn-công mật-khu của Bảy, đại-tá Đoàn
Khuê, Chỉ-Huy-Trưởng Tỉnh-Đội Quảng-Nam
Đà-Nẵng, cũng là Tư-Lệnh cuộc hành-quân,
đă dựa vào lực-lượng quân-sự hùng-hậu
của ḿnh mà xuất-phát, không thèm đếm xỉa
đến Hoàng Văn Lai. Lai
sợ bị Khuê giành mất công đầu, nên ra
lệnh cho lái-xe lái vượt lên trước, để
nắm vai tṛ dẫn đường.
Khi xe của Lai đang vượt lên th́ Khuê ra
lệnh cho xe của ḿnh ép qua, lấn xe của Lai
lật nhào.
Lai
chết tức-thời.
HOÀNG
Văn Lai, một cán-bộ cao-cấp, trung-kiên, và có
nhiều công-trạng lớn đối với Đảng và
Nhà-Nước, chết rồi mà vẫn chưa yên.
Đảng
họp, phân-tích sự-việc theo lời tường-thuật
của Khuê, kết-luận là Lai quá nặng đầu-óc
cá-nhân chủ-nghĩa, vi-phạm quy-luật hành-quân, suưt
nữa phá hỏng kế-hoạch chung của
tập-thể, nên đă quyết-định
trừng-phạt... cái xác, và cả cái hồn (?) của
Lai.
Xác
Lai tuy cũng được chôn trong một nghĩa-trang,
nhưng nằm ở một vị-trí sát cạnh
cổng vào, ư nói hồn Lai sẽ không nghỉ-ngơi mà
phải tiếp-tục làm lính Công-An gác cổng cho nghĩa-trang
này.
*
NGUYỄN
An Dân có góp ư với Nguyễn Văn Bảy và Nguyễn
Nhuận trong việc soạn-thảo Cương-Lĩnh
Chính-Trị cho “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng Đảng”. Tiến-sĩ
Nguyễn Nhuận cũng ở trong một tổ-chức
chính-trị chống-Cộng khác tại Huế; và
tổ-chức ấy về sau cũng bị
Việt-Cộng phá vỡ, các nhà lĩnh-đạo ngoài
đó cũng bị tuyên án tử-h́nh.
Nhuận
bị hành-quyết chung với nhóm Bảy trong này, v́
địch t́m thấy nhiều đoạn thủ-bút
của Nhuận trong bản thảo Chính-Cương
của “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng Đảng” và
một bức ảnh chụp chung cảnh một buổi
họp bên trong mật-khu kháng-chiến của Tỉnh
Quảng-Nam, cho thấy cùng ngồi trên bàn
chủ-tọa với Bảy là Nhuận và Dân.
Tất cả sáu người trong chủ-tọa-đoàn
đều bị kết án tử-h́nh.
Nhưng
chỉ có năm nạn-nhân đă bị hành-quyết
tại pháp-trường; c̣n Nguyễn An Dân th́ không.
DÂN
được thân-nhân, toàn là cán-bộ lănh-đạo
nhiều ngành cấp cao, xin giùm, nên được
giảm án xuống tù chung-thân, rồi giảm thêm
nữa xuống c̣n tù hai mươi năm.
Tôi hỏi anh-ta: “Anh có cảm-tưởng ǵ khi
thoát án tử-h́nh?” Dân nh́n tôi để ḍ ư
rồi mới trả lời: “Tôi hiểu là có dư-luận
nghi tôi được họ gài vào để hại anh
Bảy. Nhưng, anh hăy
nh́n vào cái chân tôi đây nè!”
Dân cởi quần dài, v́ anh-ta thường-xuyên
mặc quần dài, để tôi nh́n thấy cái chân bên
phải của anh-ta bị teo cơ, rút gân, và co ngắn
lại như một cành cây sấy khô.
Anh-ta chỉ vào một cái sẹo lớn, nói
tiếp: “Tôi bị cùm chân suốt mấy năm
trời trong buồng biệt-giam. Lúc đầu, đôi
chân sưng húp, rồi một cái nhọt bị tấy;
tôi khóc, tôi la suốt mấy ngày đêm mà họ
chẳng thèm đoái-hoài. Chịu
không nổi nữa, tôi phải tự ḿnh móc thịt
giải-phẫu. Mất
máu, kiệt sức; một chân trở lại b́nh-thường,
một chân teo rút như thế này đây.
Nhưng tôi vẫn cứ bị cùm hai chân măi cho
đến ngày anh Bảy và các chính-hữu vĩnh-viễn
ra đi...”
*
ĐẦU
năm 1985, Việt-Cộng đề ra công-tác
tổng-kết thành-tích mười năm bạo-hành
ở Miền Nam này. Nguyễn
An Dân được đưa về Đà-Nẵng, để
tập, rồi đưa lên vùng căn-cứ cũ
của “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng Đảng”
để đóng một đoạn dành cho vai-tṛ cũ
của anh-ta trong một cuốn phim diễn lại
cuộc tấn-công của Việt-Cộng phá vỡ
chiến-khu của Nguyễn Văn Bảy nói trên.
Công-An đă thuê một nữ-vơ-sư đóng vai
một nữ-đại-úy Công-An, sau khi xung-phong quật
ngă một số nhân-vật kháng-chiến, dùng một
thế vơ hiểm-độc tước súng và bắt
sống được Nguyễn An Dân.
V́ chân bị què nên Dân chỉ đứng dựa vào
sau một thân cây, diễn cảnh chĩa súng bắn ra
đối-phương, rồi vừa chồm tới là
bị tước súng, c̣ng tay.
Nhưng đoạn phim ấy là quan-trọng
nhất, v́ Dân là nhân-vật chủ-chốt duy-nhất c̣n
sống-sót được sau biến-cố
lịch-sử ấy tại vùng đất này.
Khi đă đóng xong vai ḿnh trong phim, anh-ta được
đưa đến Trại “Tiên-Lănh I” trên cùng
chuyến xe với tôi.
VÀO
ngày 30-4-1985, Việt-Cộng đem chiếu cuốn phim thành-tích
mười năm của chúng cho mọi tù-nhân tại các
Trung-Tâm Lao+Cải và Trại Tạm-Giam đều xem.
CŨNG
như lệ thường, tôi xốc nách Dân, d́u
xuống mấy bậc thềm đá từ buồng cách-ly
ra sân, sắp hàng đếm số, rồi cùng tiến vào
hội-trường. Hằng
ngày, anh-ta vui-vẻ cười chào mọi người
gặp trên đường đi; nhưng tối nay th́
anh-ta cúi đầu lặng-lẽ bước đi như
một tử-tội đang bị dẫn ra pháp-trường.
Tôi
tôn-trọng niềm suy-tưởng của người
bạn-tù. Trước
đó, Nguyễn An Dân đă nói với tôi là người-ta
muốn giết anh-ta thêm một lần nữa.
Một cái chân què, kết-quả cụ-thể
của một chính-sách vô-nhân đối với tù-nhân
bị bệnh trong cảnh xích-xiềng, đă giết
chết sự toàn-vẹn và sức mạnh thể-xác c̣n
lại của anh-ta. Một
bản án tử-h́nh, tuyên ra không phải là không do ư
muốn kết-liễu cuộc đời của anh-ta.
Một quyết-định giảm án, chỉ làm cho
anh-ta, dù thụ-động, cảm thấy ḿnh không
xứng-đáng sống trước anh-linh của
Nguyễn Văn Bảy và các anh-hùng khác đă hy-sinh, cũng
như bao nhiêu chiến-hữu khác, v́ có gia-đ́nh, tài-sản,
và sự-nghiệp, nên mất-mát và đau-đớn
nhiều hơn anh-ta.
“Bây giờ lại c̣n bắt ḿnh phơi
mặt ra trước tập-thể, để xác-nhận
với mọi người về nội-dung của một
cuốn phim mà đạo-diễn đă cố ư dàn-dựng
cho chế-độ đương-quyền
lớn+mạnh và công+chính, trong lúc lực-lượng
khởi-nghĩa mà ḿnh là chứng-nhân tiêu-biểu th́
nhỏ+yếu và tư+tà, tức là giết nốt
những h́nh-ảnh kiêu-hùng mà đồng-bào trong
niềm ngưỡng-mộ đă từng h́nh-dung ra.
Nó là phần kỷ-niệm đẹp nhất đă
ghi-khắc trong tâm-hồn ḿnh, cho những ngày c̣n lại
của cuộc đời ḿnh...”
NGỒI
giữa cả ngh́n con-người, chính-trị-phạm
lẫn thường-phạm, đang náo-nức xem phim, tôi
cũng trầm-ngâm nghĩ-ngợi theo Dân.
Bây giờ anh-ta mới thấy tiếc là đă không
hề làm một bài thơ t́nh; bây giờ anh-ta mới
thấy t́nh-cảm mà một cựu-nữ-sinh-viên Văn-Khoa
Sài-G̣n nào đó đă dành cho anh-ta ngày xưa là quư-báu và
cần-thiết vô-cùng.
Trước ngày mà Dân tưởng là phải ra pháp-trường, anh-ta đă được gặp mẹ; bà-cụ chỉ khóc: “Con đừng chết trước mẹ, con ơi!” Và mới ngày hôm qua, được gặp mẹ vào thăm+nuôi, Dân cũng chỉ khóc: “Mẹ đừng chết trước ngày con về, mẹ ơi!”
NHƯNG
tôi bỗng thấy rộn lên trong ḷng một niềm vui mênh-mang.
Khắp
nước chắc-chắn có nhiều cán-bộ như
Nguyễn An Dân, chưa mất lương-tri, một
sớm một chiều trở về trong ḷng Quốc+Dân.
Và
cũng hiển-nhiên vẫn có vô-vàn công-dân như
Nguyễn Văn Bảy, không v́ bất-ḥa trong nhà mà
nỡ đành ḷng chấp-nhận để cho giặc+cướp
xông vào tàn-sát bà-con...