BÀI THƠ XỨ HUẾ

Ôi xứ Huế, ngàn năm câm miệng hến,

Yêu không nồng, mà ghét cũng không cay,

Nhưng khi thương thì gió nổi, cờ bay,

Mà lúc phụ thì xe cùng, ngựa bí!

Ôi xứ Huế, không khô-cằn lý-trí,

Không ngập lầy tình-cảm -- của lòng ta!

Jean Fuller, nhạc-sĩ nước Lang-Sa¹,

Đến biểu-diễn những cung đàn tuyệt-thế,

Để tử-nạn ngay khi rời khỏi Huế!

Và Thái-Lan, một võ-sĩ đu bay,

Rơi nát đầu giữa vạn tiếng khen hay,

Sân rạp xiếc Pellerin đẫm máu!

Báo “Tổ-Quốc” nâng-niu như của báu

Những loạt bài “phóng-sự Huế”, nhưng sao

Không dư-âm tên-tuổi một văn-hào!

Những gánh cải-lương Saigon xuất-sắc,

Một chuyến du-Trung: tình chia, nghĩa cắt,

Bầu sang tên, đoàn đổi hiệu, kép thay da,

Và mới đây có kẻ kiện ra Tòa!

Ôi xứ Huế, nơi yêu-chiều nghệ-thuật,

Mà cũng là nơi phông màn lấp khuất

Bao hang hầm nghệ-sĩ dễ sa chân,

Bao tấn tuồng dơ-dại của phàm-nhân!

Ta đã thấy xôn-xao làng thợ cúp,

Vì lắm kẻ đang mơ thèm được úp

Một nồi rơm, một ổ quạ trùm tai,

Lần đầu xem Trần quái-kiệt² phô tài!

Ta đã thấy bao nhiêu người nhỏ dãi,

Hướng về cửa phòng vi-âm cát đãi,

Ước trở thành ca-sĩ tiếng-tăm vang

(Chính tim ta nghe thoáng giọng oanh vàng

Cũng náo-nức như muôn ngàn thính-giả!)

Nhưng đáng lẽ chỉ cần nghe diễn tả

Một lời ca, một bản nhạc từ xa,

Thì, đã mấy năm, ta đã chung hòa

Công việc họ, công việc mình lại một³:

Như khán-giả phim, lòng ta nóng sốt

Sống rất nhiều những nếp sống vô-duyên,

Nghĩa là lo bão-táp đánh tan thuyền,

Nghĩa là tiếc một cành hoa nở muộn,

Và thương xót cho thân bèo sóng cuộn!

Ta đứng lên trên tất cả thời-gian:

Mười năm xưa, nửa kiếp nữa: mấy quan-san!

Ta nhớ rõ chuyện ngày xưa ở Huế

(Quên sao đặng khi đời ta chửa xế?)

Nơi buồng tim, bắp phổi đã lên rêu,

Nhưng máy tuần-hoàn, hô-hấp vẫn đều,

Dù khí-hậu có nhiều lần bất-nhất!

Ôi xứ Huế dang hai tay vồn-vập

Đón đàn con phiêu-lãng tự xa về:

Gã thi-nhân lòng tín-hãnh tràn-trề,

Mơ đất Huế nơi dung tài vĩnh-viễn,

Đâu đoán biết mai kia nằm bệnh-viện,

Đời quên lơ, độc-giả ngán văn-thơ,

Khách tao-đàn thề cắt đứt đường tơ!

Ôi xứ Huế, một mình ta ý hiệp:

Hai tay trắng làm nên bao mộng diệp!

Nhưng, than ôi, thiên-hạ mắt không xanh,

Đáy sông Hương chôn lấp bóng kinh-thành,

Rều Bản Lãng tung-hoành trên mặt nước!

Ta vẫn sống với Tâm Thành nguyện-ước:

Trả cho Người từng giá-trị tinh-nguyên,

Những Ngay Lành Vui Sướng, Đẹp trưòng-miên,

Và vĩnh-biệt những Lầm Hư Xấu Dữ,

-- Ôi xứ Huế mà thơ ta thiếu chữ!

                                      THANH-THANH

                                                    Huế, 1960

1 Pháp-Lang-Sa: France (nước Pháp)

2 Quái-kiệt Trần Văn Trạch

3 Tác-giả đảm-trách Tiếng Nói Quân-Đội tại Miền Trung