CẢNH-SÁT
ĐẶC-BIỆT VÙNG II
TẾT
MẬU-THÂN
Tin-tức chính-thức
cho biết là có hưu-chiến (ngưng bắn) vào dịp Tết
này giữa 2 bên [Việt-Nam
Cộng-Ḥa và Cộng-Sản
Việt-Nam].
Nhưng đó là
về quân-sự.
C̣n về hành-chánh/dân-sự
th́, theo thông-lệ Việt-Nam, công-sở
tuy nghỉ làm việc chính-thức vào ngày Mồng Một
âm-lịch, song vẫn có thể vừa làm việc vừa
ăn Tết cả ngày Mồng Hai và ngày Mồng
Ba [tục gọi là “Ba Ngày Tết”].
Vùng II hồi đó
(1968) có sự khác-biệt về mặt lănh-thổ.
Bên phía quân-sự
th́ Bộ Tư-Lệnh Quân-Đoàn II kiêm Vùng II
Chiến-Thuật chia ra làm hai bộ-phận:
bộ-phận hành-quân là Bộ Tư-Lệnh Quân-Đoàn II th́
đóng doanh-trại tại Pleiku,
c̣n bộ-phận lănh-thổ là Bộ Tư-Lệnh Vùng II
Chiến-Thuật th́ đặt trụ-sở tại Nha-Trang.
Nha Giám-Đốc
Cảnh-Sát Quốc-Gia Vùng II, thuộc giới hành-chánh/dân-sự,
và thuộc bộ-phận lănh-thổ, nhưng lại
tọa-lạc tại Pleiku (Trung-Tướng
Vĩnh-Lộc
muốn có Cảnh-Sát Quốc-Gia thường-xuyên ở bên
cạnh ḿnh).
Tuy thế, chi-nhánh Vùng
II của CIA (Central Intelligence
Agency= Cơ-Quan T́nh-Báo Trung-Ương Hoa-Ḱ)
cố-vấn của Ngành Cảnh-Sát
Đặc-Biệt, th́ lại vẫn ở Nha-Trang,
và cử đai-diện thường-trực lên ở Pleiku
để làm việc chung với chúng tôi.
Do đó,
cố-vấn CIA (trước tiên
gọi là “Sĩ-Quan Liên-Lạc”,
về sau gọi là “Phối-Trí-Viên”,
sau Tết Mậu-Thân đổi thành
“Người Bạn Đồng-Minh”)
của tôi, ở Pleiku, là Ô. Brad
C. Crane, một trung-tá phi-công Không-Quân Hoa-Ḱ.
Tôi đă hội-í
với Crane về “Ba
Ngày Tết”, dự-định là từ chiều ngày
cuối năm Đinh-Mùi cho đến
hết ngày Mồng Ba Mậu-Thân tôi
sẽ liên-lạc thẳng với chi-nhánh Vùng II của CIA
ở Nha-Trang, v́ anh sẽ không có
mặt ở Pleiku ─
hẳn nhân cơ-hội mà về dưới đó “ăn
Tết” vui hơn trên này.
*
Biến-cố xảy ra, tôi
đă kể sơ trong bài “Pleiku,
Tết Mậu-Thân”.
Tôi gọi các
cấp nhân-viên Cảnh-Sát Đặc-Biệt Vùng II đến
sở làm việc từ chiều Mồng Một, nhất là
từ sáng Mồng Hai.
Ngoài
các công-điện báo-cáo/phúc-tŕnh, các cuộc điện-đàm
& âm-đàm với Tổng-Nha CSQG và Khối CSĐB
ở Sài-G̣n, các Ty CSQG và Pḥng CSĐB
khắp 13 Tỉnh/Thị thuộc Vùng
II, tôi phải phân-phối các công-tác cần-kíp cho
thuộc-viên đi khắp thị-xă và các vùng mới
được Quân-Lực giải-tỏa, và đích-thân
tôi tới+lui Bộ Tư-Lệnh và tư-dinh Tư-Lệnh
Quân-Đoàn II, Sở 2 An-Ninh Quân-Đội, Ty CSQG Tỉnh
Pleiku, Tiểu-Khu Pleiku,
ḍ t́m và trả lời các nơi từ xa hỏi thăm
tin-tức cơ-quan và thân-nhân ở đây, lại c̣n
đi thăm gia-đ́nh các nhân-viên CSQG tử-nạn, v.v…
vả lại tôi cần các chuyến phi-cơ “Air
America” của CIA để
Trung-Tá Giám-Đốc Cao
Văn Khanh và tôi đi
thăm ủy-lạo một số các Ty CSQG bị
thiệt-hại nặng trong Vùng, tôi bỗng tự-suy là Phối-Trí-Viên
Crane của tôi thấy rơ t́nh-h́nh
gay-cấn hẳn đă trở lên Pleiku sớm hơn dự-trù, nên sáng sớm ngày
Mồng Ba tôi gọi điện-thoại đến nhà [cũng
là văn-pḥng] của anh ở đây.
Theo lời ghi-chú
trong bản vẽ trên th́ E2 là tư-gia/văn-pḥng
của Phối-Trí-Viên Cảnh-Sát Đặc-Biệt Vùng
II nằm ngay trên Đường Hoàng
Diệu:
*
Sáng
ngày Mồng Ba tôi gọi Crane. Bên
kia đường dây điện-thoại, tiếng anh
trả lời làm tôi vui mừng, v́ ḿnh đoán đúng
(!) Tôi hỏi “Anh lên bao
giờ?” Anh đáp: “Tôi
vẫn ở đây từ hôm gặp anh lần rồi!”
Thật là động
trời! Cộng-Sản
tấn-công Thị-Xă Pleiku,
xuất-phát từ Khu Vườn Cao-Su (H),
3 mũi đánh vào trụ-sở Pḥng Cảnh-Sát thuộc
Ty CSQG Tỉnh Pleiku (F1),
tư-thất Trung-Tá Giám-Đốc CSQG Vùng
II (F2)
ở bên trên Đường Hoàng-Diệu,
mà trước tiên và chủ-yếu là Tiểu-Khu Pleiku
và các cơ-quan quân-sự trực-thuộc (như Đại-Đội
Hành-Chánh & Tiếp-Vận) ở cả bên trên và bên dưới
Đường Hoàng Diệu (G1),
không xa văn-pḥng/tư-gia của Brad C.
Crane, cố-vấn CIA Vùng
II (E2).
Tin từ B́nh-Định
hôm kia cho biết đồng-bào ven đô có thấy
bộ-đội Việt-Cộng
được xe vận-tải của Mĩ
chở từ ngoại-ô hướng vào nội-thành Quy-Nhơn
trong đêm Ba Mươi.
Việt-Cộng
đă có cơ-sở nằm vùng, lại phải nắm trước
t́nh-h́nh nơi sẽ tấn-công, lẽ nào không biết là
có cố-vấn t́nh-báo Hoa-Ḱ cư-trú
tại đó?
*
Tiếp theo,
Quận-Trưởng Hồ-Đức
Nhị, Trưởng Ty CSQG Tỉnh B́nh-Thuận,
gọi lên Trung-Tá Khanh và tôi,
khiếu-nại rằng Phối-Trí-Viên Cảnh-Sát Đặc-Biệt
của Tỉnh ấy đă vắng mặt, nghi là “đào-ngũ”,
trong khi Phối-Trí-Viên Cảnh-Sát Sắc-Phục dưới
đó đă cùng sát cánh với anh và các đơn-vị
Cảnh-Sát Dă-Chiến cũng như Cảnh-Sát Đặc-Biệt
sở-tại đánh nhau với Việt-Cộng mấy ngày
qua. Nhị
đề-nghị chúng tôi ở cấp Vùng can-thiệp
với phía phối-tác để khiển-trách và thuyên-chuyển
PTV/CSĐB nói trên ra khỏi Tỉnh ḿnh.
Sau khi ghé thăm Ty
Cảnh-Sát Quốc-Gia & Pḥng Cảnh-Sát Đặc-Biệt
Tỉnh Darlac tại Thị-Xă Ban
Mê Thuột, Trung-Tá Cao
Văn Khanh và tôi bay xuống Thị-Xă Phan-Thiết,
thăm Ty B́nh-Thuận, xem quang-cảnh
chung, và nghe Trưởng-Ty Hồ
Đức Nhị thuyết-tŕnh t́nh-h́nh bên ngoài
và bên trong.
Cuối cùng,
Quận-Trưởng Nhị họp
riêng với Trung-Tá Khanh và tôi
về vụ Phối-Trí-Viên CSĐB địa-phương.
Theo quan-niệm chung th́ Cảnh-Sát Đặc-Biệt
và CIA là cơ-quan chính-trị, phải chống-Cộng trước
tiên, hơn là Cảnh-Sát Sắc-Phục nặng về h́nh-sự;
huống chi bỏ sở để t́m sống-c̣n cho riêng
bản-thân. Khanh
và Nhị đồng-ư để tôi,
Trưởng Ngành Cảnh-Sát Đặc-Biệt Vùng II,
sẽ giải-quyết riêng việc đó với Trưởng
Chi-Nhánh CIA Vùng II ở Nha-Trang.
...
Hôm đến
trụ-sở Phối-Trí-Viên Cảnh-Sát Đặc-Biệt
Vùng II trên Đường Duy-Tân,
Nha-Trang, tôi ghé trước vào pḥng-giấy
của Ô. Chipman, nhân-vật số
2, để ḍ thái-độ của họ.
Xong tôi cùng anh qua gặp Ô. Almy,
là Trưởng Chi-Nhánh.
Mở
đầu câu chuyện, tôi chưa đề-cập đến
việc cố-vấn của tôi, Brad C.
Crane ở nhà an-toàn
trong mấy ngày đêm cộng-sản tấn-công miệt
nam Thị-Xă Pleiku, ở gần và
quanh nhà anh. (Brad
C. Crane vẫn ở Pleiku.
Tôi không cho anh biết về việc này, v́ thuộc
Tỉnh khác, không liên-quan ǵ đến anh.)
Tôi
cũng không đ̣i biện-pháp kỷ-luật đối
với John Doe, Phối-Trí-Viên CSĐB
Tỉnh B́nh-Thuận, mà chỉ bày
tỏ ngạc-nhiên về sự khác-biệt giữa hai PTV
Cảnh-Sát
Đặc-Biệt và Cảnh-Sát
Sắc-Phục về
thế đứng của họ trước kẻ thù
chung là Cộng-Sản Việt-Nam trong
biến-cố Tết Mậu-Thân.
Kết-quả,
Ô. Almy, nhân-vật CIA
số 1 tại Vùng II của Việt-Nam Cộng-Ḥa, tươi cười
chận ngang lời tôi:
“Chúng
tôi đă biết chuyện ǵ xảy ra, và phản-ứng
của quư bạn Việt-Nam,
đặc-biệt tại Phan Thiết.
Chúng tôi thật ra cũng muốn xả thân
nhập-trận. Nhưng v́
nguyên-tắc của Cơ-Quan [CIA],
“an-toàn trên/trước
hiệu-năng” nên chúng tôi đành phải tuân
theo. Mong quư bạn hiểu
cho.
Dù
sao, Cảnh-Sát Đặc-Biệt của Tỉnh B́nh-Thuận
cũng có một Phối-Trí-Viên khác, kể từ hôm
nay.”